Η ομορφιά των σχημάτων: Κύκλος, τετράγωνο και τρίγωνο
Στη ζωή μας βλέπουμε γύρω μας πολλά διαφορετικά αντικείμενα. Άλλα είναι στρογγυλά, άλλα έχουν γωνίες, άλλα μοιάζουν με παραθυράκια του σπιτιού μας ή με τροχούς ενός ποδηλάτου. Αυτά τα διαφορετικά σχέδια τα λέμε σχήματα. Η γνωριμία με τα βασικά σχήματα είναι διασκεδαστική και βοηθά στο να καταλαβαίνουμε τον κόσμο καλύτερα. Σήμερα θα γνωρίσουμε τρία από τα πιο σημαντικά σχήματα: τον κύκλο, το τετράγωνο και το τρίγωνο.
Γνωρίζω τα βασικά σχήματα
Ο κύκλος
Ο κύκλος είναι ένα σχήμα που δεν έχει γωνίες ούτε πλευρές. Είναι πάντα στρογγυλός. Φαντάσου ένα μπαλόνι, ένα κέρμα, έναν ήλιο – όλα είναι σχήματα κύκλου. Ο κύκλος ξεχωρίζει γιατί αν “ταξιδέψεις” με το δάχτυλό σου στην άκρη του, δεν θα βρεις ποτέ σημείο που να αλλάζει κατεύθυνση απότομα. Είναι σαν μια βόλτα που δεν σταματά πουθενά!
Το τετράγωνο
Το τετράγωνο έχει τέσσερις ίσες πλευρές και τέσσερις ίσες γωνίες. Όλα τα παραθυράκια που βλέπουμε συνήθως, πολλά τραπέζια ή τα παζλ μας, μπορεί να είναι τετράγωνα. Για να το καταλάβεις καλύτερα: μπορείς να μετρήσεις με ένα χάρακα αν όλες οι πλευρές έχουν ακριβώς το ίδιο μήκος. Αν ναι, τότε μάλλον έχεις ένα τετράγωνο!
Το τρίγωνο
Το τρίγωνο έχει τρεις πλευρές και τρεις γωνίες. Μερικές πίτσες όταν τις κόβουμε, βλέπουμε ότι τα κομμάτια γίνονται τρίγωνα! Αν κοιτάξεις τη σκεπή κάποιου σπιτιού, μπορεί να δεις και εκεί ένα τρίγωνο. Μπορούμε να σχεδιάσουμε τρίγωνο ενώνoντας τρία σημεία με τρεις γραμμές – τόσα απλά!
Πώς αναγνωρίζω τα σχήματα;
Δες γύρω σου μέσα στο δωμάτιό σου. Θα βρεις διάφορα αντικείμενα που μοιάζουν με τα σχήματα που είδαμε. Για παράδειγμα:
- Το ρολόι τοίχου ή το ποτήρι σου είναι κύκλος.
- Το τετράγωνο χαρτί ή το κάδρο στον τοίχο σου είναι τετράγωνο.
- Η σημαία σε μερικούς χαρταετούς, αν έχει τρεις πλευρές, είναι τρίγωνο.
Υπάρχουν και αυτά:
Μπορείς να προσπαθήσεις να τα ζωγραφίσεις και εσύ! Πάρε ένα χαρτί και ζωγράφισε έναν κύκλο (χρησιμοποίησε το καπάκι μιας κατσαρόλας για να σε βοηθήσει), ένα τετράγωνο (χρησιμοποίησε χάρακα), και ένα τρίγωνο (γράφοντας τρία σημεία και ενώνοντάς τα).
Παραδείγματα από την καθημερινότητά μας
- Ο ήλιος και ένα πιάτο είναι κύκλοι.
- Ένα παιχνίδι “ζαριάς” (ζάρι) έχει τετράγωνα πρόσωπα.
- Το σήμα προσοχής στην οδική κυκλοφορία είναι συνήθως τρίγωνο.
Προσπάθησε όταν κυκλοφορείς να αναγνωρίζεις τα σχήματα γύρω σου. Μπορείς να παίξεις και παιχνίδι με την οικογένειά σου: Ποιος θα βρει τα περισσότερα στρογγυλά, τετράγωνα ή τριγωνικά αντικείμενα μέσα σε πέντε λεπτά;
Μικρά μυστικά για να μην τα μπερδεύεις ποτέ!
- Κύκλος: Δεν έχει γωνίες, δεν έχει πλευρές. Είναι πάντα στρογγυλός. Θυμήσου τη λέξη “κύκλο-φορτωμένος” για κάτι που γυρίζει συνεχώς.
- Τετράγωνο: Τέσσερις “γωνιές”. Η λέξη το λέει! Τέσσερα ίσα κομμάτια, τέσσερις ίσες πλευρές.
- Τρίγωνο: Τρεις “γωνιές”. Η λέξη ξεκινά με “τρι-“, δηλαδή τρία. Βρες τρεις πλευρές, έχεις τρίγωνο!
Παιχνίδι μνήμης με τα σχήματα
Ένα εύκολο παιχνίδι είναι να κόψεις από χαρτόνι διάφορα σχήματα, να τα χρωματίσεις και να παίζεις με φίλους ή τη μαμά και τον μπαμπά για να δεις ποιος θα βρει πρώτος τα σωστά σχήματα. Μπορείς να τα βάλεις στη σειρά, να τα μετρήσεις ή να φτιάξεις δικά σου σχήματα ενώνοντας διαφορετικά κομμάτια!
Λίγα λόγια για την αξία των σχημάτων
Τα σχήματα υπάρχουν παντού γύρω μας. Μας βοηθούν να περιγράφουμε αντικείμενα, να κατασκευάζουμε ωραία πράγματα και να καταλαβαίνουμε πιο εύκολα τον κόσμο. Αν μάθεις να αναγνωρίζεις τα βασικά σχήματα, τότε θα μπορείς να φτιάξεις ό,τι θέλεις με φαντασία και παιχνίδι: σπιτάκια, κάστρα, ζωάκια και ό,τι φανταστείς!
Σύνοψη
Σήμερα γνωρίσαμε τρία βασικά σχήματα: τον κύκλο που είναι στρογγυλός, το τετράγωνο που έχει τέσσερις ίσες πλευρές και το τρίγωνο που έχει τρεις πλευρές. Με παραδείγματα από την καθημερινή μας ζωή, με μικρά μυστικά και με παιχνίδια, μπορούμε να μάθουμε εύκολα τα σχήματα και να τα αναγνωρίζουμε παντού. Δοκίμασε να τα ζωγραφίσεις, να τα κόψεις, να παίξεις με αυτά και να ανακαλύψεις τον κόσμο γύρω σου με άλλα μάτια!